فلسفه
کدام گزینه ی زیر درست و کدام یک نادرست می باشد؟
جا های خالی را با کلمات مناسب کامل کنید:
3 . هر یک از شعار های سمت راست متعلق به کدام فیلسوف در سمت چپ است؟
-مبانی فلسفی علوم طبیعی الف-فلسفه ی علم اخلاق
آیا راستی مطلق است یا نسبی ب-مسائل فلسفه اولی
آیا هستی متغیراست یا ثابت ج-یکسان عملکرد کردن طبیعت
ایونیا د- زادگاه فلسفه یونانی
و-مهد تفکر فلسفی
====================================
انسان و پایگاه طبقاتی او الف) فلسفه ی حقوق
تفاوت وجود و ماهیت ب) فلسفه ی اولی
چرا اشخاص مجرم باید تنبیه شوند؟ ج) فلسفه ی اخلاق
علل اولیه ی هستی د) فلسفه ی ارسطو
ه) فلسفه ی جامعه شناسی
==================================================
انسان و پایگاه طبقاتی او الف) فلسفه ی حقوق
تفاوت وجود و ماهیت ب) فلسفه ی اولی
چرا اشخاص مجرم باید تنبیه شوند؟ ج) فلسفه ی اخلاق
علل اولیه ی هستی د) فلسفه ی ارسطو
ه) فلسفه ی جامعه شناسی
===========================================================
-آیا اصل هستی مو جودات متغیر است ؟ 1.-فلسفه ی اولی
-چرامجرمان باید مجازات شوند؟ 2-فلسفه ی علم سیاست
-آیا علیت مربوط به یکی از خصوصیات هستی است یا مربوط به اصل هستی؟ 3-فلسفه ی علم اخلاق
-آیا باید همیشه وبه صورت مطلق راستگو بود ؟ 4-فلسفه ی علم هنر
5-فلسفه ی علم حقوق
============================================================
هیچ چیز را نمی توان شناخت . سقراط
خود را بشناس . پروتاگوراس
انسان معیار همه چیز . گزنفون
گرگیاس
به سؤال های زیر پاسخ کوتاه بدهید:
1. به نظر سقراط از چه اموری باید هراس داشت؟
2. کدام بحث منطقی را می توان یادگار سقراط دانست؟
3. از نظر افلاطون حواس آدمی چه نارسائی هایی دارد؟
4. افلاطون هر یک از موجودات جهان ماوراء طبیعت را چه نامید؟
5. در تمثیل غار افلاطون ((عالم طبیعت))و((نیروی خورشید)) هر یک به چه چیز تشبیه شده است ؟ بنویسید؟
6. دو مورد از مسائل فلسفه ی اولی را نام ببرید .
7. کدام بحث منطقی یادگار سقراط است ؟
8. دو مورد از ویژگی های موجودات عالم مُثُل را بنویسید .
9. کدام یک از مسائل فلسفه ی اولی سبب درک تشابه و تمایز در اشیاء می شود؟
10.تأثیر مثبت سوفسطائیان در تاریخ فلسفه چه بود؟
11.از نظر سقراط در چه صورت می توان به دانش درست و مطمئن دست یافت؟
12.اوّلین سؤالاتی که افلاطون درباره ی مسأله ی شناسایی مطرح می کند ، چیست؟
13.ازمیان عبارت ذیل کدام یک در مورد موجودات عالم مثل صحیح می باشد ؟
(محسوس ،ثابت، جزئی ،معقول،متغیر،حقیقت،کلی ،سایه )
14.دو مورد از تأثیرات سوفسطائیان را در تاریخ فلسفه بنویسید؟
15.رابطه ی فلسفه و علم حقوق را توضیح دهید؟
16.سقراط پس از صحبت با بزرگان و آزمودن دانایی آنها به چه نتیجه ای رسید؟
17.ویژگی های معرفت حقیقی را نام ببرید و بنویسید هر کدام ضامن چه امری است؟
18.از نظر ارسطو وظیفه ی یک فیلسوف چیست؟
19.دو مورد از مسائل جامعه شناسی،که ریشه در بینش فلسفی جامعه شناسان داردرا بیان نمایید؟
20.علت ترس از مرگ از نظر سقراط چیست ؟
21.مثل راتعریف کنید؟
22.شعار پروتاگوراس چه بود ؟
23.نمی دانم سقراط را با نمی دانم سوفطا ئیان مقایسه نمایید؟
24.راز پیام سروش معبد دلفی درمورد سقراط چه بود ؟
- فصل اوّل
1- مابعد الطبیعه را تعریف نموده و سپس توضیح دهید تفاوت « فلسفه » با سایر علوم در مطالعه ی موجودات در چیست؟
2- موضوع و مدار همه ی بحث های مابعدالطبیعه چیست؟ توضیح دهید.
3- روش وهدف مابعد الطبیعه را مختصراً توضیح دهید.
4- با توجّه به هدف مابعدالطبیعه در تعریف فلسفه چه گفته اند؟
5- چه نوع نگرشی نسبت به زندگی و جهان باعث می شود که در آستانه ی تفکّر فلسفی قرار بگیریم؟ سخن افلاطون را نیز در این زمینه بنویسید.
6- مقصود فلاسفه از« فطرت اوّل» و « فطرت ثانی» چیست؟ مختصراً توضیح دهید.
7- آیا طرح مباحث وجودشناسی در معارف الهی واختلاف در تعابیر ماهیت فلسفی این مباحث را دگرگون می کند؟ توضیح دهید.
8- سخن امام سجّاد (ع) را در باره ی سوره ی توحید و حدید بنویسید و سپس توضیح دهید مطالعات دقیق فلسفی وعرفانی در باره ی این سوره ها بیانگر چیست؟
9- دو جبهه ی مختلفی که در میان عامّه در قبال مسائل ما بعد الطبیعه ی دین به وجود آمد نام برده، و نظرات هر جبهه را بنویسید.
10- روش پیشوایان دین اسلام در برخورد با مسائل مابعدالطبیعه ی دین چگونه بوده است؟
11- خاستگاه فلسفه ی اسلامی را در کجا باید جستجو کرد؟ چرا؟
12- فلسفه ی اسلامی چگونه فلسفه ای است؟
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی- فصل دوّم
1- مرکز نشو و نمای اندیشه های فلسفی کجا بود؟ و بعداً به کجا منتقل گردید؟
2- دوران حکومت بنی امیه از لحاظ فکری و فرهنگی چه وضعیتی داشت؟
3- دو واقعه ی مهمّی که خلافت بنی عباس به دنبال داشت و باعث دگرگونی اوضاع علمی شد، نام ببرید.
4- « بیت الحکمة» توسط کدام خلیفه عباسی؟ و به توصیه ی چه کسی؟ و در کجا تأسیس شد؟
5- تأسیس « بیت الحکمة» چه تأثیری در علم وفلسفه داشت؟
6- حنین بن اسحاق و پسرش اسحاق بن حنین، هرکدام بیشتر چه نوع کتاب هایی را ترجمه می کردند؟
7- ابو بشر متّی بن یونس استاد کدام یک از فلاسفه بود؟ و کدام کتاب ارسطو را ترجمه کرد؟
8- کتاب « اثولوجیا» اثر کدام فیلسوف است؟ وکدام یک از دانشمندان اسلامی آن را ترجمه کرد؟ و چه کسی آن را اصلاح نمود؟
9- فلسفه ی اسلامی چگونه رسماً تأسیس شد؟ و به چه نامی معروف شد؟ و چرا؟
10- متفکّران مسیحی قرون وسطی با افکار کدام فلاسفه آشنایی داشتند؟
11- ترجمه ی آثار فلاسفه ی اسلامی( ابن سینا وابن رشد) چه تأثیراتی درمتفکّران مسیحی مغرب زمین داشت؟
12- دانشمند معروف دانشگاه آکسفورد که بود؟ وتحت تأثیر کدامیک از دانشمندان اسلامی بود؟
13- مورخّان فلسفه « مکتب اصالت عقل» اروپائیان را تحت تأثیر چه چیزی می دانند؟
14- فلسفه ی مشاء در قرن ششم مورد انتقاد شدید چه کسانی قرار گرفت؟
15- چه کسی و چگونه در قرن هفتم به احیای حکمت فارابی و ابن سینا پرداخت؟
16- کتاب« محاکمات» از کیست؟ و موضوع آن چیست؟
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی- فصل سوّم
1- فلسفه ی اسلامی در آغاز چگونه سرشتی داشت؟ وچرا؟ و به چه حکمتی معروف شد؟
2- اصل واقیت مستقل از ذهن را توضیح دهید؟
3- « مغایرت وجود و ماهیّت» را با ذکر یک دلیل و یک مثال توضیح دهید.
4- موادقضایا (رابطه ی وجوبی، رابطه امکانی ، رابطه امتناعی) را با ذکر مثال تعریف کنید.
5- مواد ثلاث (واجب الوجود، ممکن الوجود، ممتنع الوجود) را با ذکر مثال توضیح دهید.
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی – فصل چهارم
1- کهن ترین مسأله فلسفه چیست؟ وچرا؟
2- « رابطه ی علّیّت» و « علّت» را تعریف کنید.
3- قبول صُدفه و اتّفاق و نفی قانون علّیت در جهان، مستلزم چه اموری است؟
4- حادث و قدیم را در اصطلاح فلسفه وکلام تعریف کنید.
5- ملاک نیازمندی معلول به علّت از نظر متکلمین چیست؟ استدلال آنها را در این زمینه توضیح دهید.
6- ملاک نیازمندی معلول به علّت از نظر فلاسفه ی مشّاء چیست؟به اختصار توضیح دهید.
7- « علّت تامّه» و « علّت ناقصه» را با ذکر مثال توضیح دهید.
8- « علّت تامّه» و « علّت ناقصه» هر کدام چه نوع شرطی برای وجود معلول می باشند؟
9- منظور از « اصل وجوب علّی ومعلولی» چیست؟ مختصراً توضیح دهید.
10- معنای ضروری ولایتخلّف بودن نظام وجود چیست؟
11- مقصود حکما از قاعده ی « الشّیء ما لم یجب لم یوجد» چیست؟ با ذکر مثال توضیح دهید.
12- « اصل سنخیّت علّت و معلول» را با ذکر مثالی توضیح دهید.
13- چرا اصل علّیّت از سنخیّت انفکاک ناپذیر است؟
14- منظور از اینکه « تسلسل علل باطل است»، چه می باشد؟
15- دربرهان فارابی بر محال بودن تسلسل علل نامتناهی از چه اصلی استفاده شده است؟ برهان را نیز مختصراً توضیح دهید.
16- برهان وجوب و امکان( برهان سینوی) بر امتناع تسلسل علل نامتناهی را مختصراً توضیح دهید.
17- چرا ابن سینا برهان خود را بهترین برهان بر اثبات وجود خدا دانسته است؟
18- اصول وقواعد عقلی را که برهان وجوب و امکان( برهان سینوی) بر آنها استوار است، بنویسید.
19- از سه اصل علّیّت»، « ضرورت علّی ومعلولی» و « سنخیّت علّت و معلول»، به ترتیب چه نتایجی استخراج می شود؟
20- هدف از تحقیق و پژوهش در هر علمی چیست؟ و در چه صورتی به دست می آید؟
21- آیا تجربه و آزمایش، به تنهایی می تواند به قانون علمی( کلّی وضروری) منتهی شود؟ چرا؟
22-« کلّیّت وضرورت» در قوانین علمی را درکجا می توان جست و جو کرد؟ توضیح دهید.
23- اصل علّیّت و فروع آن هر کدام چه کمکی در یافتن قوانین علمی می کنند؟
24- در چه صورت جایز است نتایج آزمایش وتجربه را به موارد تجربه نشده تعمیم داد؟
25- مراتب موجودات در نظام هستی را از نظر فلاسفه ی مشّاء مختصراً توضیح دهید.
26- منظور از « عقول» در حکمت مشاء چیست؟ و بر اساس جهان شناسی مشّایی عقول چه نقشی در جهان دارند؟
27- نتیجه ی قبول « اصل علّت غایی» در طبیعت از نظر حکما چه بوده است؟
28- اثبات « علّت العلل» و « غایت الغایات» در جهان هستی نشان دهنده ی چیست؟
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی- فصل پنجم
1- فارابی را از نظر« مقام فلسفی» و« شخصیّت اخلاقی و معنوی » هم پایه و همانند چه کسانی دانسته اند؟
2- چهارمورد از آثار مهم فارابی را نام برده وموضوع هرکدام را بنویسید.
3- به چه دلیل فارابی را مهمترین فیلسوف سیاسی اسلام دانسته اند؟
4- رابطه ی « سعادت » و « مدینه » را از نظر فارابی توضیح دهید.
5- « مدینه ی فاضله » را از نظر فارابی تعریف نموده و بنویسید او آن را به چه چیزی تشبیه می نماید؟مختصراً توضیح دهید.
6- دیدگاه فارابی در باره ی مدینه ی فاضله از کجا الهام گرفته است؟ توضیح دهید
7- ویژگی های رئیس مدینه ی فاضله را از دیدگاه فارابی بنویسید و به عقیده ی فارابی اعلا درجه ی سعادت بشری برای رئیس مدینه ی فاضله چیست؟
8- از دیدگاه فارابی « حقیقت سیاست » ( سیاست فاضله ) چیست؟ و چه تفاوتی با سیاست متداول در جهان امروز دارد؟
9- فارابی « مدینه ی جاهله » را چگونه توصیف می نماید؟
10-به چه جهاتی فارابی را « معلّم ثانی » نامیده اند؟ وعلّت حقیقی این شهرت کدام است؟
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی – فصل ششم
1- چهار مورد از آثار ابن سینا را نام برده و موضوع هرکدام را بنویسید؟
2- دو تن از شاگردان معروف ابن سینا را نام ببرید.
3- از دیدگاه ابن سینا روش مطلوب برای تحقیق در عالم طبیعت جیست؟ وطبیعت در فلسفه ی او چگونه توصیف شده است؟
4- مقصود ابن سینا از « عنایت» چیست؟ وچرا نظام این عالم نیکوترین نظام است؟
5- از دیدگاه ابن سینا طبیعت شیء چیست؟ وچه هدفی را دنبال می کند؟
6- دیدگاه ابن سینا در مورد آنچه ظاهراً شرّ و بدی به نظر می رسد چیست؟ با ذکر مثال توضیح دهید؟
7- از نظر ابن سینا « علم حقیقی» یا « علم واقعی» به هر شیء چگونه علمی است؟ و این نوع شناخت چه تأثیری بر دانشمند حقیقی دارد؟
8- « جهان شناسی» نزد ابن سینا چیست؟ وغایت و هدف آن چه می باشد؟
9- مقصود ابن سینا از « عالم کبیر» و« عالم صغیر» چیست؟ رابطه ی بین آن دو را توضیح دهید.
10- از دیدگاه ابن سینا منشأ کرامات و معجزات چیست؟ توضیح دهید.
11- عشق به هستی را از دیدگاه ابن سینا توضیح دهید و از نظر او انس انسان و طبیعت نا شی از چیست؟
12- پیام حکمت الهی به علوم و فن آوری جدید چیست؟
13- مضمون سه رساله ی « حیّ بن یقظان»، « رساله الطیر» و « سلامان و ابسال» چیست؟
14- کتاب « منطق المشرقیین» اثر کیست؟ و منظور از فلسفه ی مشرقی و صورت ظاهری حکمت چیست؟
15- تأثیر ابن سینا در علوم وفلسفه ی اسلا می و علوم فلسفه ی مغرب زمین را بنویسید.
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی – فصل هفتم
1- فلسفه ی اسلامی از همان ابتدا با مخالفت چه گروه هایی روبرو شد؟ وچرا؟
2-« مکتب کلامی اشعری» چگونه نهضتی بود؟ طراح اصلی آن که بود؟ و هدف آن چه بود؟
3-« معتزله» در چه قرنی پیدا شدند؟ و چه اعتقاداتی داشتند؟
4- چرا معتزله « کرام الکاتبین» و« کرامات اولیا» را انکار می کردند؟
5- اساس پیدایش مکتب کلامی اشاعره مبارزه با چه بود؟ و به تدریج با چه چیزی به مخالفت برخاست؟
6- چگونه همه ی شرایط لازم علمی ومعنوی برای مخالفت با فلسفه در « غزالی» جمع شده بود؟
7- کتاب « مقاصد الفلاسفه» و « تهافت الفلاسفه» از کیست؟ و موضوع هر کدام چیست؟
8- « ایرادات غزالی» چه تأثیری بر فلسفه مشّاء داشت؟
9- کتاب « تهافت التهافت» از کیست؟ وموضوع آن چیست؟
10-« چه کسی» انتقاد از فلسفه را وظیفه ی شرعی خود می دانست؟ و در این زمینه شرح بر کدام کتاب ابن سینا نوشت؟ و غزالی هدف او از نوشتن آن شرح چه بود؟
11-« ایردات غزالی و فخر رازی» چه تأثیری بر فلسفه ی مشّاء گذاشت؟ و زمینه ساز چه فلسفه ای گردید؟
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی – فصل هشتم
1- کتاب های سهروردی را به چهار دسته می توان تقسیم کرد، آن چهار دسته را نام برده و برای هرمورد مثالی ذکر کنید.
2-« روش اشراقی» در حکمت چگونه روشی است؟ و چه تفاوتی با «حکمت مشّاء» و « عرفان متداول» دارد؟
3- مدارج دانایی( کسانی که در جست و جوی معرفت هستند) را از نظر سهروردی توضیح دهید.
4- از دیدگاه سهروردی« حکیم متألّه» چه کسی است؟ وچه مقامی دارد؟
5- منابع حکمت اشراق را نام برده و مختصراً توضیح دهید.
6- به نظر سهروردی« حقیقت» چگونه امری است؟ منسوب به چیست؟ و او آن را به چه چیز تشبیه می نماید؟ و برتری اقوام بر یکدیگر از چه جهتی است؟
7- فلسفه ی سهروردی بر چه چیزی استوار است؟ و علّت نام گذاری آن به اشراق چیست؟
8- مقصود سهروردی از« مشرق»،« مغرب کامل» و« مغرب وسطی» در جغرافیای عرفانی چیست؟
9- سهروردی از« واقعیّت اشیاء» به چه چیزی تعبیر می نماید؟ و تفاوت موجودات را در چه می داند؟ و از« ذات خدا» به چه عنوانی تعبیر می نماید؟
10- قاعده ی« امکان اشرف» را توضیح داده و استفاده ای که از این قاعده می شود نیز بنویسید.
11- مقصود سهروردی از« انوار قاهر»،« ارباب انواع» و« انوار مدبّر» در مراتب هستی چیست؟
12- طبقه بندی عالَم هستی در فلسفه ی سهروردی چه تفاوتی با مراتب هستی در فلسفه ی مشّاء دارد؟
13- آنچه در حکمت مشّاء، « رابطه ی علّیّت» میان موجودات خوانده می شود در حکمت اشراق به عنوانی تعبیر می شود؟ و آیا این دیدگاه رابطه ی علّیّت را نفی می کند؟
14-نظریه ی اشراق در شناخت راه را برای اتّحاد چه روش هایی فراهم کرد؟ و این مهم به برکت چه چیزی میسّر گردید؟
15- « علم حصولی» و « علم حضوری» را با ذکر مثال تعریف کنید.
16- « معلوم بالذّات» و« معلوم بالعرض» را با ذکر مثال تعریف کنید؟
17- از دیدگاه سهروردی « علم ما به نفس خود واحوال آن» چه علمی است؟ مختصراً توضیح دهید.
18- بنابر فلسفه ی سهروردی« سنگ بنای همه ی شناخت ها و آگاهی ها» چه علمی است؟ توضیح دهید.
19- « اشراق نفس» از نظر سهروردی چیست؟ وچگونه صورت می گیرد؟
20- سهروردی مراتب و درجات شناخت و سیر انسان در مدارج معرفت را چگونه با مفاهیم مشرق و مغرب توضیح می دهد؟
21- مقصود سهروردی از« مشرق اصغر» و« مشرق اکبر» چیست؟ و چگونه انسان شایستگی صعود به مشرق های عالی تر پیدا می کند؟
22- مایه های عمده ی حکایات تمثیلی سهروردی را در کدام کتاب وی می توان یافت؟ وموضوع این کتاب چیست؟
23-اهمیّت فلسفه ی اشراق را از چهار وجه بیان کنید.
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی – فصل نهم
1- روش حکمت مشّاء را با روش حکمت اشراق مقایسه نمایید.
2- برخورد های فکری عرفا و متکلّمان با فلاسفه چه تأثیراتی بر فلسفه ی اسلامی داشت؟
3- اختلاف مهم روش عرفا با روش فلاسفه ی اشراقی در چیست؟
4- تفاوت عارف با فیلسوف در چیست؟
5- مظهر و نماینده ی کامل عرفان اسلامی چه کسی است؟ و به چه لقبی معروف است؟
6- روش متکلّمان( کلامی) چه شباهت و تفاوتی با روش فلاسفه ی مشّاء دارد؟
7- استدلال معتزله در باره ی« ثواب آخرت» را مختصراً توضیح دهید.
8- اشکال حکما نسبت به متکلّمان در باره ی « حسن و قبح» چیست؟ و حکما هر یک از« کلام» و « فلسفه» را چه نوع حکمتی می دانند؟
9- دو تن از متکلمان بزرگ شیعی را نام ببرید و بنویسید کلام شیعی با چه کسی به اوج رسید وبیشتر رنگ فلسفی به خود گرفت؟
10- نقطه ی اتّصال جهار جریان فکری عالم اسلام چه مکتبی بود؟ و بنیان گذار آن چه کسی بود؟
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی – فصل دهم
1- بنیانگذار حوزه ی فلسفی اصفهان که بود؟ استاد کدام یک از فلاسفه ی بزرگ بود؟ و او را به چه لقبی خوانده اند؟
2- دلیل گوشه گیری صدرالمتألّهین شیرازی در دوره ای از عمرش را از زبان خود صدرالمتألّهین مختصراً بیان کنید.
3- چگونه صدرالمتألّهین به اشراق ربّانی رسید؟
4- چهار مورد از آثار و تألیفات سهروردی را نام ببرید؟
5- فلسفه ای که صدرالمتألّهین بنیان گذاشت، آن را چه نامید؟ و مشرب تحقیق او در آن چگونه بود؟ و چه تفاوتی با روش مشّاء و اشراق داشت؟
6- اختلاف نظر ملاصدرا با متکلّمان در باره ی« عقل و دین» چه بود؟
7- مراحل چهارگانه ی سفر عرفا را نوشته و از نظر ملاصدرا هریک معادل کدام مبحث فلسفی است؟
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی – فصل یازدهم
1- آیا هر دو مفهوم« وجود» و« ماهیّت» می توانند بیانگر اصالت و واقعیّت شیء باشند؟ مختصرآ توضیح دهید.
2- طرفداران« اصالت وجود» و« اصالت ماهیّت»، هرکدام در باره ی وجود و ما هیّت چه عقیده ای دارند؟
3- نخستین بار چه کسی مسئله ی اصالت وجود و اصالت ماهیّت را مطرح کرد؟ و عقیده ی او در این زمینه چه بود؟
4- اشتراک معنوی مفهوم وجود را با ذکر مثال توضیح دهید.
5- نظریه ی« تشکیک وجود» ( وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت) را با ذکر مثال توضیح دهید.
6- نظر ملّا صدرا درباره ی ملاک نیازمندی معلول به علت چیست؟ مختصراً توضیح دهید.
7- « خداشناسی» در پرتو اصول حکمت متعالیه را توضیح دهید.
8- « جوهر و عَرَض» را با ذکر مثالی برای هرکدام تعریف کنید.
9- حکمای پیش از ملّاصدرا حرکت را درجوهر ممکن می دانستند یا در عَرَض؟ با ذکر مثال توضیح دهید.
10- بنا بر نظر حکمای پیش از ملّاصدرا لازمه ی فرض حرکت در جوهر چیست؟
11- صدر المتألّهین، انکار حرکت جوهری را از آثار چه عقیده ای می داند؟ با ذکر مثال توضیح دهید.
12- « موجود ثابت» و « موجود متغیّر» را از نظر ملّاصدرا تعریف کنید.
13- « حرکت جوهری» را از نظر ملّاصدرا مختصراً توضیح دهید.
14-« وجود جهان» و « وجود انسان» در پرتو حرکت جوهری چگونه وجودی می باشد؟
15- بر اساس حرکت جوهری هدف و غایت جهان چیست؟
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی – فصل دوازدهم
1- دو اثر فلسفی از علامه ی طباطبایی نام ببرید.
2- کتاب « اصول فلسفه و روش رئالیسیم» از کیسیت؟ و پاورقی های آن را چه کسی نوشته است؟ و موضوع این کتاب چیست؟
3- « فلسفه ی نظری» و« فلسفه ی عملی» را تعریف نموده و اقسام هرکدام را نام ببرید.
4- چرا حکمای پیشین برای عقل دو قوّه قائل بودند؟ مختصراً توضیح دهید.
5- چگونگی شکل گیری« ادراکات اعتباری» از نظر علّامه ی طباطبایی را با ذکر مثال توضیح دهید.
6- علامه طباطبایی براى نفس انسان، دو قوّهﻯ جدا گانهﻯ عقل، قائل است یا یک قوّه؟ مختصراً توضیح دهید.
7- رابطه ی « هست ها و بایدها» را از نظر فلسفه ی جدید غرب توضیح دهید.
8- علامه طباطبایی ریشه ی ادراکات حقیقی و ادراکات اعتباری را چه می داند؟ آن را توضیح داده و اختلاف آن را با نظریه ی فلسفه ی جدید غرب بیان کنید.
9- از دیدگاه علامه طباطبایی قبول چه امری در مورد انسان، نقطه ای است که « هست ها» را به« بایدها» مرتبط می سازد؟ مختصراً توضیح دهید.
10- نظر فلسفه ی جدید غرب در باره ی « اصل علّیّت» چیست؟ با ذکر مثال توضیح دهید.
11- نظریه ای که عقلی بودن اصل علّیّت را انکار می کند، اعتقاد عمومی به اصل علّیّت را ناشی از چه می داند؟ با ذکر مثال توضیح دهید.
12- دو انتقاد وارد بر نظریه ی فسفه جدید غرب که ریشه ی اعتقاد به اصل علّیّت را به تعاقب دو حادثه می داند، بنویسید.
13- کیفیّت پیدایش اصل علّیّت در ذهن را از نظر علامه طباطبایی توضیح دهید.
14- علامه طباطبایی نشان می دهد که مصادیق چه مفاهیمی را با علم حضوری در نفس خویش می یابیم؟ و چگونه باعث تحکیم علم حصولی می شود؟
15-سه مورد از تألیفات عرفانی امام خمینی(ره) را نام ببرید
مهمّ ترین سوالات فلسفه پیش دانشگاهی – فصل سیزدهم
1- حیات یک ملّت در گرو چیست؟ و در چه صورت یک ملّت هویت خود را از دست می دهد؟
2- در چه صورت فرهنگ یک ملّت دستخوش زوال می گردد؟
3- انگیزه اصلی خاورشناسان در پزوهش خود چه بوده است؟
4- چرا خاورشناسان از به کار بردن لفظ « فلسفه اسلامی» پرهیز می کنند و آن را « فلسفه ی عربی» می خوانند؟
5- سنّت فلسفی اسلامی نسبت به نگرش به جهان چیست؟
6- ویژگی های سنّت فلسفی اسلامی را نام ببرید و مخصراً توضیح دهید.
7- مهم ترین پیام و ویژگی سنّت فلسفی اسلامی چیست؟ توضیح دهید.
درس [1] فلسفه چیست (1):
1. ریشه یونانی لفظ فلسفه چیست و به چه معناست؟ ص2
2. لفظ سوفیست به چه معنا است و عقیده آنها را بیان کنید. ص2
3. منظور از مغالطه در استدلال چیست؟ چه کسانی از این روش استفاده می‌کردند؟ ص2
4. لفظ سوفیست در ابتـداء چه معنـایی داشت؟ هم اکنون معنـای رایج آن چیست؟ ص2
5. سوفیست‌ها چه اعتقادی داشتند و چرا سقراط مایل نبـود او را سوفیست بخوانند؟ ص2
6. کلمه فیلوسوفوس که در اصـل به معنی دوستـدار دانـایی بـوده رفته رفته به مفهوم .......... ارتقاء پیدا کرده و کلمه فلسفه مرادف با ......... شد. ص2
7. اصطلاح فلسفه در بین مردم چه معنایی دارد؟ مثالی بزنید. ص3
* با ذکر یک مثال معنای فلسفه را در بین مردم توضیح دهید.
8. معنای عامیانه فلسفه چیست ذهن انسان در چه صورتی به کنجکاوی درباره برخی امور می‌پردازد؟ ص3
9. چرا اندیشمندان و همچنین مردم امروز به سراغ بحث‌های فلسفی می‌روند؟ ص3
10. چرا انسان به سوی فلسفه می‌رود؟ و نظر ارسطو در این‌باره چیست؟ ص3
11. کاربرد مفاهیمی همچون اسید، بار الکتریکی توسّط دانشمندان علوم تجربی، بیانگر چه اصول پذیرفته شده‌ای از جانب آنهاست؟ ص4
12. کدامیک از عبارت‌های زیر در فلسفه و کدامیک در علوم تجربی مورد بررسی قرار می‌گیرد. ص4تا6
الف) با اینکه حواسّ خطا می‌کند باز می‌توان به آنها اعتماد کرد. ب) طبیعت قابل شناخت است. ج) فلز رادیم در طبیعت به مرور تجزیه می‌شود. د) محلول تورنسل همواره در مجاورت بازها به رنگ آبی در می‌آید.
13. مفهوم قانون در علوم تجربی چه اصولی را بیان می‌کند؟ ص5
14. اصل یکنواخت عمل کردن طبیعت چگونه اصلی است و بیانگر چیست؟ ص5
15. قاعده «علّیّت» را با مثالی توضیح دهید. ص5
16. منظور از رابطه علّیّت چیست؟ ص5
17. اصل علّیّت به چه معناست؟ این قاعده در علوم مختلف چه اهمّیّتی دارد؟ ص5
18. اصل تبعیّت همه‌ی موجودات را از قانون علّیّت با یک مثال توضیح دهید. ص5
19. اصولی که بایدفیلسوف ثابت نماید تادانشمند بتواند تحقیقات خودرا آغاز کندچه اصولی است؟ ص5و6
20. با توجّه به نیاز علم به فلسفه چهار اصل از اصول فلسفی که پایه و مبنای کاوش‌ها و تحقیقات علمی واقع می‌شوند کدامند، بنویسید. ص5و6
21چهار اصل از اصول و مبانی فلسفی علوم تجربی را نام ببرید. ص5و6
22. اصولی مشترکی که دانشمندان قبول دارند را نام برده و بنویسید این اصول به کدام دانش تعلّق دارند؟ ص5و6
23. دو نمونه از فرض‌های اوّلیّه و مقدّماتی که دانشمندان در همه علوم تجربی آنها را پذیرفته‌اند نام ببرید. ص5و6
24. در پاسخ به سؤال «چرا هر پدیده محتاج علّت است» باید وارد چه قلمروی شد؟ چرا؟ ص6
25. توضیح دهید که چه نوع تلاشی را می‌توان به عنوان یک کار فلسفی قلمداد کرد؟ ص6
26. کاربرد فلسفه علوم طبیعی را توضیح دهید. (چیست؟) ص6
سؤال‌های تکمیلی درس [1]:
1. سوفیست‌ها چه کسانی بودند و در مورد حقیقت چه نظری داشتند؟ ص2
2. سفسطه به چه معناست؟ ص2
3. مردم معمولاً چه زمان از فلسفه یک امر سؤال می‌کنند؟ ص3
4. انسان می‌کوشد تا با بهره‌جویی از ...... خود به راز و رمز امور دست یابد و گره‌های ...... را از رشته حوادث و پدیده‌ها بگشاید و از عمق .... آنها سر در آورد و ..... شکل خاصّی از این تکاپوی پایان‌ناپذیر ..... است ص3
5. روش تجربی چه روشی است؟ ص4
6. از نظر دانشمندان، روش مطمئن برای کشف اسرار طبیعت چه روشی است؟ ص4
7. علم تجربی را چه علمی می‌دانند؟ ص4
8. عبارت‌های زیر را مختصراً توضیح دهید: ص4 و 5
واقعیّت داشتن جهان، قابل شناخت بودن طبیعت، درستی روش تجربه و آزمایش.
9. مفهوم قانون بیانگر چیست؟ ص5
10. در پرتو کدام قاعده است که تمام تحقیقات علمی معنی پیدا می‌کند؟ شرح دهید. ص5
11. اصل ........ نزد همه دانشمندان اصلی پذیرفته شده است که همه قوانین ........ بر پایه آن بنا شده است.ص5
12. معنای مشترکی که بین کاربرد فلسفه در گفتگوی روزمره و کاربرد آن به شکل یک دانش خاصّ وجود دارد، کدام است؟ ص6
درس [2] فلسفه چیست (2)
1. نحوه ارتباط علم فلسفه با علم روان شناسی را بنویسید. ص7
2. در بحث «شناخت» فلسفه از چه چیزی سخن به میان می‌آید؟ چرا این بحث در روانشناسی نیز مطرح است؟ ص7
* بحث شناخت در فلسفه پیرامون چه موضوعی است؟ و این بحث چگونه با علم روانشناسی ارتباط پیدا می‌کند؟
3. نام دومسئله ازمسائل جامعه شناسی راکه ریشه دربینش فلسفی جامعه شناسی دارد بنویسید. ص8
4. مسئله‌ای که موجب پیوند فلسفه و جامعه شناسی می‌شود بحث ....... و ....... است. ص8
5. ارتباط فلسفه و علم جامعه شناسی را در بحث اصالت فرد و اصالت جامعه توضیح دهید. ص8
6. عقیده فیلسوفان مکتب فلسفی مارکسیسم و فیلسوفان الهی را درباره‌ی انسان و پایگاه طبقاتی او، مقایسه کنید. ص8
* نظر مارکسیست‌ها درباره انسان و پایگاه طبقاتی او چیست؟ توضیح دهید.
7. هر یک از سؤالات زیر در چه علمی مورد بحث قرار می گیرد؟ ص8 تا10
الف) آیا انسان می‌تواند خود را از تأثیر مطلق و بی‌قید و شرط پایگاه طبقاتی خود آزاد سازد؟
ب) مردم باید از چه کسی یا چه کسانی اطاعت کنند؟
ج) چرا راستی و درستی خوب است و دروغ و خیانت بد؟
د) چرا شاعران زبان زیبایی را می‌فهمند و بعضی دیگر آن زبان را نمی‌فهمند؟
8. نحوه ارتباط فلسفه و علم سیاست را بیان کنید. ص9
9. نظر مارکسیسم و اسلام را درباره حکومت بنویسید. ص9
10. مارکسیسم حکومت را حقّ ..... می‌داند و در اسلام حکومت و اقتدار تنها از آن ..... است. ص9
11. نحوه ارتباط فلسفه و علم اخلاق را بیان کنید. ص9
12. هدف از فلسفه اخلاق چیست؟ ص9
13. مشخّص کنید کدامیک از گزینه‌های ذیل بیانگر «فلسفه اخلاق» است؟ ص9
الف) انسان باید وفادار باشد. ب) انسان نباید حقوق دیگران را ضایع کند.
ج) راستگویی خوب است، چون باعث اعتماد به نفس می‌شود.
د) پاکی، پارسایی، عدالت و تقوا از نشانه‌های انسان پرهیزگار است.
14. مشخص کنید عبارات ذیل کدامیک صحیح و کدامیک غلط است؟ ص9و10
الف) تبیین عقلانی زیبایی مربوط به حوزه فلسفه اخلاق است.
ب) در اخلاق و فلسفه اخلاق از حکومت مردم بر مردم صحبت می‌شود.
ج) استدلال فیلسوفان درمورد اینکه چه چیزی خوب و چه چیزی بد است، مربوط به حوزه‌ی فلسفه اخلاق است.
15. هر یک از سؤالات زیر در چه علمی مورد بحث قرار می‌گیرد؟ ص9و10
الف) فرق یک هنرمند با دیگران چیست؟
ب) چرا راستی و درستی خوب است و دروغ و خیانت بد؟
ج) چه کسی باید برای مجازات قانون وضع کند؟
د) حکومت بر مردم حقّ چه کسانی است؟
16. هر یک از سؤالات زیر در چه علمی مورد بحث قرار می‌گیرد؟ ص9و10
الف) چرا بعضی زبان زیبائی و هنری اشیاء را می‌فهمند و بعضی دیگر آن را نمی‌فهمند؟
ب) چرا باید اشخاص مجرم مجازات و تنبیه شوند؟
ج) آیا ارزش‌های اخلاقی نسبی است؟
د) مردم باید از چه کسی یا چه کسانی اطاعت کنند؟
17. ارتباط فلسفه با علم هنر را شرح دهید. ص10
18. رابطه فلسفه و علم حقوق را شرح دهید. ص10
19. در علم حقوق چه مسائلی مطرح می‌شود ؟ این مسائل چه ارتباطی با فلسفه دارند؟ ص10
* مسائل اساسی علم حقوق را بنویسید .
سؤال‌های تکمیلی درس [2]:
1. چرا علوم انسانی نیازمند فلسفه بوده و چه ارتباطی با آن دارند؟ ص7
2. جامعه را تعریف کنید. ص8
3. ارتباط فلسفه و علم جامعه‌شناسی را درباره بحث انسان و پایگاه طبقاتی او توضیح دهید. ص8
4. یکی از مسائل مهمّ در علم سیاست چیست؟ در کجا می‌توان به آن پاسخ داد؟ ص9
5. دو مسئله از مسائلی که فلسفه و علم حقوق را به هم ارتباط می‌دهد بنویسید. ص10
1. کوشش فلسفه چیست؟ ص11یا13
2. ویژگی نگاه فلسفی چیست؟ ص11
3. اختلاف و اشتراک اشیاء نسبت به هم در چیست؟ ص11
4. توضیح دهید چه تفاوتی میان کار یک فیلسوف و یک عالِم در بررسی اشیاء وجود دارد؟ ص11و12
5. هدف فلسفه اولی چیست؟ ص11و12
6. مهمترین بخش فلسفه را نام برده و آن را تعریف کنید. ص11و12
7. مابعد الطّبیعه یا فلسفه اولی را تعریف کنید. ص12
8. کدام جمله صحیح است: ص12
الف) فلسفه اولی هر چیزی را از آن جهت که کمّیّت و مقدار دارد مطالعه می‌کند.
ب) مابعدالطّبیعه هرچیز رااز لحاظ خواصّ مادّه مثل گرمی، سردی، حرکت‌وسکون مطالعه می‌کند.
ج) فلسفه اولی موجودات را صرفاً از جهت وجود داشتن مورد مطالعه قرار می‌دهد.
9. فلسفه اولی نام دیگری است بر .......... که پیرامون .......... بحث می‌کند. ص12و13
10. دانشی که درپی یافتن احکام و قواعد هستی باشد چه نام دارد؟ یک‌مورد از مسائل آنرا نام ببرید. ص12و13
11. موضوع مابعد الطّبیعه یا فلسفه اولی را بنویسید. ص12
12. چهار مورد از مسائل مابعد الطّبیعه یا فلسفه اولی را نام ببرید. ص12و13
13. کدام مورد از مسائل فلسفه اولی نیست؟ ص12و13
الف) علّت و معلول ب) وحدت و کثرت
ج) کمّیّت و کیفیّت اشیاء د) هستی و چیستی
14. یکی از مسـائل فلسفه اولی، علّت و معلول است آنرا بـا ذکر مثـال توضیـح دهید. ص13
* یک‌مورد از مسائل فلسفه اولی را نام برده و آنرا بطور مختصر توضیح دهید.
15. بحث وحدت و کثرت را در فلسفه اولی توضیح دهید. ص13
16. توضیح دهید مهمترین مصداق فلسفه چیست؟ ص13
سؤال‌های تکمیلی درس 3:
1. فلسفه چیست؟ ص11
2. نگاه فلسفی چه نگاهی است؟ و کوشش فیلسوف برای چیست؟ ص11
3. چه موقع سر و کار ما با یکی از علوم تجربی یا انسانی است؟ ص11
4. علوم مختلف، موجودات را چگونه مورد بررسی قرار می‌دهند؟ ص11
5. چه موقع به سراغ علوم مختلف می‌رویم؟ ص12
6. چه هنگام قدم در عرصه مابعد الطّبیعه می‌گذاریم؟ ص12
7. در عرصه ما بعد الطّبیعه توجّه روی چه موضوعی است؟ ص12
8. بحث «ثابت یا متغیّر بودن هستی» در فلسفه اولی را توضیح دهید. ص12
9. بحث «وجود و ماهیّت» در فلسفه اولی را توضیح دهید. ص12و13
10. اگر در میان موجودات عالم وحدت و کثرت نبود چه اتفاقی رخ می‌داد؟ ص13
11. چه رابطه‌ای میان فلسفـه اولی و فلسـفه به معنای تبیین عقلانی پدیده‌ها وجود دارد؟ص13
12. فلسفه چه نوع کوششی است؟ ص13
13. حقیقی‌ترین و اصلی‌ترین مبنایی که همه خصوصیّات اشیاء و پدیده‌ها به آن باز می‌گردد چیست؟ ص13
14. عرصه‌ی مطالعه فلسفه اولی را بنویسید. ص13
درس [4] آغاز فلسفه:
1. نخستین مجموعه‌ها یا قطعه‌هایی که به زبان ....... نگاشته شده از ....... به یادگار مانده است و تأمّلات بشری پیرامون هستی و آغاز و انجام جهان در ابتداء با .......... همراه بود و به ........ بیان شده است. ص16
2. سرچشمه‌های اندیشه‌های راز گونه بشر را که صبغه ما بعد الطّبیعی دارد در کجا باید جستجو کرد؟ ص16
3. جاهای خالی را با کلمات مناسب مطابق متن کتاب کامل کنید: ص16
سرچشمه‌های اندیشه‌های راز گونه بشر را که .................... دارد باید در ................. مردم مشرق زمین جستجو کرد.
4. چرا ازیونان به عنوان مهد تفکّر فلسفی یاد می‌کنند؟آیا آغاز اندیشه بشر مربوط به‌زمان خاصّی است؟ص16
5. اندیشه‌های فلسفی مردم مشرق زمین چگونه بوده است؟ ص16
6. فرق اندیشه‌های فلسفی مردم مشرق زمین را با اندیشه‌های فلسفی مردم یونان بنویسید. ص16
7. نظر برتراندراسل درباره ظهور تمدّن یونانی چیست؟ ص16
8. در قرن پنجم قبل از میلاد چه عاملی سبب بی‌اعتمادی مردم نسبت به دانش و اندیشه شد؟ ص17
9. چرا سوفسطائیان دنبال‌کردن شیوه جهان‌شناسان را بیهوده می‌دانستند؟ ص18
10. نظر گزنفون درباره سوفسطائیان چه بود؟ ص18
11. نظر سوفسطائیان را درباره حقیقت بیـان کرده و دو شخصیّت معروف سوفسطایی را نام ببرید. ص18و19
12. مشهورترین شخصیّت سوفسطایی چه کسی بود؟ و چه عقیده‌ای داشت؟ ص18و19
13. منظور پروتاگوراس از جمله «انسان معیار همه چیز است» چه بود؟ ص19
* شعار «انسان معیار همه چیز» از چه کسی است و منظور او چه بود؟
* چرا پروتاگوراس معتقد است که انسان معیار همه چیز است؟
14. عقیده پروتاگوراس درباره حقیقت چه بود؟ ص19
15. به عقیده پروتاگوراس همه چیز ... است و حقیقت بـه معنای دانش پایـدار ... و حقیقت جنبه ... دارد.ص19
16. عقیده پروتاگوراس و گرگیاس را درباره‌ی حقیقت بیان کنید. ص19
17. عقیده گرگیاس درباره‌ی حقیقت چه بود؟ ص19
18. کدام یک از سوفسطائیان شناسایی را انکار می‌کرد؟ عقیده او را در این زمینه بنویسید. ص19
19. توضیح دهید اثرهای منفی عقاید سوفسطائیان در میان افـکار مردم آن زمـان چه بود؟ ص20
20. اثرهای (منفی و مثبت) عقاید سوفسطائیان را به طور مختصر بیان کنید. ص20و19
21. سوفسطائیان چه تأثیر مهمّی در تاریخ فلسفه گذاشته‌اند؟ ص19
سؤال‌های تکمیلی درس 4:
1. مهد تفکّر فلسفی کجاست؟ ص16
2. زادگاه فلسفه یونانی کجا بود؟ و در چه زمانی پایه‌گذاری شد؟ ص17
3. چه‌چیزهایی بیش ازهمه اندیشمندان نخستین را به خود مشغول می‌داشت؟وتلاش آنها برای چه بود؟ ص17
4. چهار اندیشمند از اندیشمندان نخستین یونان را نام ببرید. ص17
5. چه چیزی سبب پیدایش سوفسطائیان شد؟ ص15و16
6. چرا روش سوفسطائیان در تاریخ فلسفه بسیار مؤثّر بوده است؟ ص19
7. چه کسی در زمان سوفسطائیان، شالوده تفکّر فلسفی اصیل را استوار کرد؟ چگونه این کار را به انجام رساند؟ ص20
8. روش سقراط در احیای تفکّر اصیل چه بود؟ ص20
9. چرا سقراط را بنیانگذار فلسفه دانسته‌اند؟ ص20
10. چرا سقراط را سخنگوی فلسفه دانسته‌اند؟ ص20و21
11. سقراط خود را مأمور به انجام چه کارهایی از جانب خداوند می‌دانست؟ ص21
درس [5] شهید راه حکمت:
1. هدف سقراط از گشت‌وگذار در میان مردم چه بود و چرا آنرا وظیفه خود می‌دانست؟ و او خود را عهده‌دار چه رسالتی می‌دانست؟ ص23
2. نظر سقراط درباره فضیلت و ثروت چه بود؟ ص23
3. ملتوس در دادگاه سقراط را به چه جرمی متّهم کرد؟ ص24
4. سقراط وظیفه خود و وظیفه قاضی را در دادگاه چه می‌داند؟ ص25
5. سقراط می‌گفت: وظیفه قاضی ............ و وظیفه‌ی من ........... است. ص25
6. کرفون چه سؤالی از سروش معبد دلفی پرسید؟ و چه پاسخی از او شنید؟ ص26
7. سقراط چگونه سعی کرد تا راز پیام غیبی سروش را کشف کند؟ ص26
8. سقراط از جستجو برای کشف راز پیام سروش دلفی، به چه نتیجه‌ای رسید؟ ص26
9. به نظر سقراط دانای حقیقی کیست؟ و راز پیام سروش دلفی چه بود؟ ص27
10. سقراط اتّهام ملتوس مبنی بر گمراه کردن جوانان را چگونه پاسخ داد؟ توضیح دهید. ص28و29
11. توضیح دهید: سقراط درباره این اتّهام که او خداپرست نیست، در دادگاه چه پاسخی داد؟ ص29
12. سقراط درپاسخ این سؤال که آیا ابلهی نیست که انسان کاری کند که جانش به خطر افتد؟ چه گفت؟ص30
13. چه اختلافی میان سقراط و مخالفانش در انگیزه انجام کارها وجود داشت؟ ص30
14. در نظر سقراط ملاک انجام هر کاری چیست؟ ص30
15. بـه عقیده سقراط برای شروع هر کاری بهترین مطلبی که باید در نظر گرفته شود چیست؟ ص30
16. چرا سقراط از مرگ هراسی نداشت؟ ص30و31
17. سقراط سعادت شهر خود را در .......... می‌دانست و داناترین آدمیان در پیام سروش دلفی ......... بود. ص31و27
18. الف) به اعتقاد سقراط، گریز از ........... دشوار نیست، گریز از ........... دشوار است. ص32و31
ب) به اعتقاد سقراط، بالاترین خدمتی که او در حقّ مردم شهر آتن کرده بود، چه بود؟
19. سوفسطائیان چه کسانی بودند؟ ص35
20. دو جنبه‌ی مهمّ پیام سقراط را به اختصار شرح دهید. ص36و37
21. توضیح دهید مفهوم حقیقی نمی‌دانم از نظر سقراط چیست؟ ص36
* منظور از «نمی‌دانم سقراط» چیست؟
22. جاهای خالی را با کلمات مناسب مطابق متن کتاب کامل کنید: ص36
نمی‌دانم سقراط در واقع آوای ............................. و درس آگاه شدن از گوهر ...................... را که در درون هر انسانی نهفته است، طنین‌انداز کرده است.
23. چرا نمی‌دانم سقراط را نمی‌توان با نمی‌دانم سوفسطائیان مقایسه کرد؟ ص36
* توضیح دهید نمی‌دانم سقراط با نمی‌دانم سوفسطائیان چه تفاوت‌هایی دارد؟
24. به نظر سقراط انسان چگونه می‌تواند از وسوسه شکّ و گمان خلاصی یابد و راه حقیقت را بپیماید؟ ص36
25. کدام مبحث منطق، یادگار مباحث سقراط است؟ آنرا بطور مختصر توضیح دهید. ص37
26. توضیح دهید سقراط بهترین راه وصول به‌دانش درست و مطمئن را در چه می‌داند؟ ص37
سؤال‌های تکمیلی درس 5:
1. سقراط چه مسائلی را مورد تفکّر و تأمّل قرار می‌داد؟ ص23
2. چه عواملی موجب شد تا توطئه‌ای علیه سقراط طراحی شود؟ ص23
* چه کسانی با سقراط دشمنی داشتند و علّت آن چه بود؟
3. از نظر متّهم کنندگان سقراط، جرم او چه بود؟ ص24
* سقراط به چه اتّهامی به دادگاه فرا خوانده شد؟
4. کدام سخن ملتوس، سقراط را به حیرت انداخت؟ ص24
5. از دیر باز چه افترایی را به سقراط نسبت داده بودند؟ ص25
6. سقراط علّت تهمت‌ها را چه می‌دانست؟ ص25
7. دانش خاصّ سقراط چه بود؟ ص26
8. ملتوس، آنیتوس و لیکون متّهم‌کنندگان سقراط، هر یک نماینده چه کسانی بودند؟ ص27
9. به نظر سقراط ترس از مرگ برای چیست؟ ص30
10. اختلاف نظر سقراط با دیگران درباره جهان دیگر چیست؟ ص30و31
11. آخرین سخنان سقراط پس محکومیّت به مرگ چه بود؟ ص32
12. سقراط نتیجه ناشکیبایی آتنیان را چه می‌دانست؟ چرا؟ ص32
13. سقراط مرگ را از چه چیزی برتر می‌شمارد؟ ص32
14. به نظر سقراط چرا گریز از مرگ دشوار نبوده و گریز از بدی شوار است؟ ص32
15. سقراط چه تصوری از مرگ دارد؟ ص32
16. زمانی که دوستان سقراط وسایل فرار او از زندان را فراهم کردند، وی چه پاسخی داد؟ ص33
17. به نظر سقراط یک حکیم چه ویژگی‌هایی دارد؟ ص33
18. سقراط در دفاعیّه خود راز دانایی خود را چه چیزی معرفی کرد؟ ص35
19. سقراط مأموریت معنوی زندگانی خویش را در چه می‌دید؟ ص35
20. چرا و چگونه سقراط در برابر سوفسطائیان بپا خاست؟ ص35و36
21. موفقیّت سوفسطائیان چه نتایج سوئی به دنبال داشت؟ ص35
22. روش سقراط در مقابله با سوفسطائیان چه بود؟ ص35و36
23. سقراط گام اوّل در راه کسب حکمت و دانایی را چه می‌داند؟ ص36
24. سقراط چگونه مخاطب خود را به خود آگاهی می‌رساند؟ ص36
25. منظور سقراط از «خود را بشناس» چیست؟ و چه می‌آموزد؟ ص36
26. «نمی‌دانم» سقراط سر آغاز چیست؟ ص36
27. مبارزه علمی سقراط با سوفسطائیان چگونه است؟ ص37
درس [6] گوهرهای اصیل و جاودانه:
1. روش افلاطون در مباحث فلسفی چگونه بود؟ افلاطون روش فلسفی خود را از چه کسی آموخته بود؟ص38
2. دو رساله از افلاطون را نام ببرید و موضوع هر یک را بنویسید. ص39
3. تفاوت رساله «تئتتوس» و «جمهوری» افلاطون در چیست؟ ص39
4. نظر پروتاگوراس را درباره شناسایی حواسّ نوشته سپس نتیجه آن را بیان کنید. ص40
5. با ذکر یک مثال، منظور پروتاگوراس را از جمله (آدمی مقیاس همه چیز است) توضیح دهید. ص40و41
6. به نظر سقراط، اگر ادراک حسّی حقیقت هر چیز را دریابد، در این صورت همه بحث‌ها و کاوش‌های علمی و فلسفی بی‌معنا خواهد بود. چرا؟ ص41
7. به نظر سقراط اگر این عقیده که «ادراک حسّی حقیقت همه چیز را در می‌یابد» درست باشد، چه نتایجی از آن ناشی خواهد شد؟ ص41
8. شناخت (معرفت) حقیقی از دیدگاه افلاطون ، دارای چه ویژگی‌هایی است؟ ص43
9. ویژگیهای معرفت حقیقی رااز نظرافلاطون بنویسیدسپس بگوییدهریک ازآن‌ها ضامن چه امری است. ص43
10. دو ویژگی معرفت حقیقی چیست؟ چگونه به این دو ویژگی می‌توان دست یافت؟ ص43
11. ویژگی معرفت حقیقی از نظر افلاطون ................. و ............... است. ص43
12. ویژگی ........... ضامن صحت و درستی یک معرفت و ویژگی ........... ضامن دوام و ثبات معرفت است. ص43
13. توضیح دهید اینکه افلاطون می‌گوید «ادراک حسّی نسبی است» یعنی چه؟ ص44
14. نظر افلاطون درباره جهان طبیعت چیست؟ ص44
15. ابتداء سخن هراکلیتوس را نوشته سپس بنویسید منظور افلاطون از این پیام چیست؟ ص44
16. آیا به نظر افلاطون «ادراکات حسّی» ما دارای ویژگیهای معرفت حقیقی هستند؟ چرا؟ ص44
17. چرا افلاطون ادراک حسّی را شایسته اعتناء نمی‌داند؟ ص44
18. افلاطون برای رسیدن به معرفت حقیقی چه نظریه‌ای را ارائه می‌دهد؟ ص45
19. نظریه مُثُل افلاطون را تعریف کنید. ص45
20. به نظر افلاطون انسان چگونه می‌تواند به معرفت حقیقی دست پیدا کند؟ ص45
21. راه حلّ افلاطون برای رسیدن به معرفت حقیقی شامل چه مراحلی است؟ شرح دهیـد. ص45
22. به نظر افلاطون، برای بدست آوردن معرفت حقیقی باید از سطح ........... فراتر رفت و از ابزار دیگری به نام ......... مدد جست. ص45
23. نظر افلاطون درباره‌ی ادراک عقلانی چیست؟ ص45
24. منظور افلاطون از مُثُل چیست و رابطه‌ی آن با موجودات این جهان چگونه است. ص45
25. مرجع کلّیّات را از دیدگاه افلاطون شرح دهید. (با ذکر مثال) ص46
26. مرجع تصوّرات کلّی (از قبیل عدالت، زیبایی، نیکی) کجاست و چگونه می‌توان آنها را ادراک کرد؟ ص46
* با ذکر یک مثال توضیح دهید مرجع حقیقی کلّیّات از نظر افلاطون کجاست و چگونه به آن می‌توان رسید
27. تمثیل غار را درباره نظریّه مُثُل توضیح دهید. ص47
28. درتمثیل غار افلاطون معتقد است انسان باید چه مراحلی را طیّ کند تا به حقیقت برسدص48و49
* به عقیده افلاطون زندانی بیرون آمده ازغار چه‌مراحلی راباید طیّ کندتابه دیدار خورشید نایل گردد؟
29. بر اساس تمثیل غار افلاطون هر یک از مفاهیم زیر را با چه چیزی می‌توانید تطبیق دهید: ص49
1. زندان غار 2. پرتو آتش 3. اشیاء بیرون و انسان‌های در حال رفت و آمد 4. خروج آدمی از غار.
سؤال‌های تکمیلی درس 6:
1. سبک دیالکتیک چه سبکی است و اختصاص به چه کسانی داشت؟ ص38
2. نام دانشگاهی که افلاطون بنا نهاد چه بود؟ و او به کدامیک از مسائل فلسفی توجّه شایانی داشته است؟ ص38و39
3. چه نوع شناختی همیشه برای آدمی از مطلوب‌ترین چیزها بوده است؟ ص39
4. چرا فیلسوفانی مثل افلاطون در آثار خود به مسأله شناسایی توجّـه شایانی نشان داده‌اند؟ ص39
5. افلاطون در بحث‌های خـود درباره مسأله شناسایی، کدام سؤال اساسی را مطرح می‌نماید؟ ص39
6. کسی که می‌خواهد مطلبی را توضیح دهد باید چگونه سخن بگوید؟ ص40
7. چگونه افلاطون نظر پروتاگوراس را درباره شناسایی ردّ می‌کند؟ ص42و43
* افلاطون چگونه ثابت می‌کند که ادراک حسّی تنها راه شناسایی حقیقی نیست؟
* آیا شناسایی حسّی یقین‌آور است؟ توضیح دهید.
8. آیا شناسایی معتبر (حقیقی) و ادراک حسّی واقعاً هر دو یک چیز هستند یا دو چیز مختلف؟ توضیح دهید. ص42و43
9. افلاطون با انتقاد از ادراک حسّی در نهایت چه نتیجه‌ای می‌گیرد؟ ص43
10. به نظر افلاطون، با بکار بردن چه روشی می‌توان به معرفت حقیقی دست یافت؟ و چه چیزی آدمی را در این راه آماده می‌کند؟ ص43
11. آیا به نظر افلاطون می‌توان با ادراک حسّی به شناسایی معتبر دست یافت؟ چرا؟ ص44
* دلایل نارسایی حواسّ از نظر افلاطون را بنویسید.
12. افلاطون درباره وجود تغییر و دگرگونی در طبیعت، عقیده کدام فیلسوف را پذیرفته بود؟
13. پیام هراکلیتوس در بی‌قراری جهان مادّی را بنویسید. ص44
14. آیا بی‌اعتباری حواسّ در فلسفه به معنی این است که تمام ادراکات حسّی ما بی‌اعتبار است؟ توضیح دهید. ص44 پاورقی
15. نظریه مُثُل از کیست؟ ص45
16. آیا افلاطون به شهود عقلانی معتقد است؟ توضیح دهید. ص45
17. اصطلاحات زیر را تعریف کنید: مثال ـ ایده ـ مُثُل. ص45
18. از نظر افلاطون، تصوّرات کلّی بر چه چیزهایی دلالت می‌کنند؟ ص46
19. افلاطون «تمثیل غار» را به منظوری به کار برده است؟ ص46و47
20. افلاطون سیر عقلانی به سوی معرفت حقیقی را در کدام کتاب و به کمک چه تمثیلی بیان کرده است؟ ص46و47
21. اگر کسی از زندان غار رهایی یابد، باید به ترتیب به شناخت چه اموری بپردازد؟ ص48و49
22. مراحل سیر عقلانی به سوی معرفت حقیقی را از دید افلاطون بنویسید. ص48و49
* مراحل سلوک سالک به سوی معرفت حقیقی را از نظر افلاطون بنویسید.
23. تمثیل غار و سیر عقلانی به معرفت حقیقی را با هم مقایسه کنید. ص49
24. از نظر افلاطون آدمی در پایان سیر و سلوک چه چیزی را در می‌یابد و چه چیزی را تصدیق می‌کند؟ ص49
* افلاطون بعد از طرح «مُثُل» به چه نتیجه‌ای می‌رسد؟
25. منظور افلاطون از «مثال نیک یا خیر یا زیبا» چیست؟ ص49
درس [7] علّت‌های چهارگانه:
1. نقش و تأثیر ارسطو در دانش بشری چه بوده است؟ ص51
2. روش فلسفی ارسطو به چه نامی معروف شد؟ سه تن از پیروان مسلمان ارسطو را نام ببرید. ص51
3. ارسطو در قرن ............ می‌زیسته است. لقب او .............. بود. او شاگرد ............... بود و روش فلسفی او به ............ معروف شد. ص51
4. دو تن از پیروان مسلمان و یک نفر از پیروان مسیحی ارسطو را نام ببرید. ص51
5. ارسطو چگونه فیلسوفی است؟ و به چه موضوعاتی علاقه‌مند بود؟ ص52
6. ارسطو «علم فیزیک» را چگونه تعریف کرده است؟ ص52
7. هدف ارسطو از شناخت طبیعت چیست؟ ص52
8. در مثال خیّاط، پارچه چه نوع علّتی است؟ ص52
9. ارسطو برای توجیه عقلانی هر پدیده‌ای از چه امری استفاده کرده است؟ ص53
الف) عالم مثل ب) علل اربعه ج) ادراکات حسّی د) تغییر و تحوّل پدیده‌ها
10. ارسطو در کدامیک از آثار خود به بیان علل اربعه می‌پردازد؟ ص53
11. علل چهارگانه ارسطو را براساس تعریفی که خود او در کتاب«طبیعیّات» آورده بنویسید.ص53و54 *
علل اربعه را از نظر ارسطو نام ببرید و هر کـدام را با ذکر مثال تعریف کنید.
12. در هر یک از نمونه‌های زیر، نوع علّت را مشخص کنید: ص53و54
1. ناطق نسبت به انسان. 2. جوجه نسبت به مرغ.
3. تندرستی نسبت به پیاده روی. 4. درودگر نسبت به پنجره.
5. نویسنده نسبت به کتاب. 6. سنگ مرمر نسبت به تندیس.
13. در جمله زیر علّت‌های چهارگانه را مشخص کنید: ص53و54
14. «هنرمندی مجسمه‌ی طلایی را بخاطر تزئین تالار ساخت»
15. علّت فاعلی و علّت مادی را با مثال تعریف کنید. ص53و54
16. علّت غایی را با ذکر مثال تعریف کنید. ص54
17. علّت صوری را تعریف کرده، نسبی بودن مادّه و صورت را با ذکر مثـال توضیح دهید. ص54و57
18. کدام علّت بیانگر جنس و کدام علّت بیانگر ماهیّت و نوع یک پدیده است؟ ص54
19. در این مثال علّت غایی را بیابید و از نظر ارسطو تعریف کنید: «علیّ برای تندرستی پیاده‌روی می‌کند». ص54
20. در این بیان بهمنیار [... اگر جُزوی بود از وجود او: یا آن جُزو به قوّت بود و بس، یا آن بود که بدو چیزی به فعل آید ....] کدام علل مطرح است؟ ص54
21. ازدیدگاه ارسطومنظورازعلّت‌های درونی وعلّت‌های بیرونی یک‌پدیده چیست با مثال شرح دهید. ص54
22. علل بیرونی اشیاء را نام ببرید و برای هر یک از آنها مثالی بنویسید. ص54
23. علّت‌های بیرونی (از علل چهارگانه) را نام ببرید و برای هر یک مثالی بنویسید. ص54
24. از دیدگاه ارسطو علّت صوری و ........ از علّت‌های ........ یک پدیده هستند و علّت فاعلی و ........ از علّت‌های ........ به حساب می‌آیند. ص54
25. ارسطو علّت فاعلی را در حرکات طبیعی چگونه تفسیر می‌کند با ذکر مثال توضیح دهید. ص55
26. شیخ الرّئیس، علل حرکت اجسام را چگونه تفسیر می‌کند؟ ص55و56
27. اگر سنگی از بلندی سقوط کند، ارسطو علّت فاعلی آن را چگونه بیان می‌کند؟ ص55
28. ارسطو در مقابل این سؤال که چرا سنگ سقوط می‌کند و یا چرا شعله آتش بالا می‌رود چه پاسخی می‌دهد؟ ص55
29. منظور از طبیعت جسم چیست؟ با ذکر مثال آن را توضیح دهید. ص56
30. درنظر ارسطو علّت فاعلی بر چند قسم است؟ با ذکر مثال توضیح دهید. ص55و56
31. ابتداء مادّه یا هیولا را طبق نظر ارسطو تعریف کرده سپس برای آن یک مثال بنویسید. ص56
32. چرا علّت مادّی نیاز به علّت فاعلی دارد؟ توضیح دهید. ص56
33. علّت مادّی در نظر ارسطو چیست و چگونه به مرحله فعلیّت نایل می‌شود؟ ص56
34. ارسطو مرگ و ولادت را چگونه تبیین می‌کند؟ ص57
35. با مثالی توضیح دهید که « مادّه و صورت نسبی هستند» یعنی چه؟ ص57
36. جاهای خالی را کامل کنید. ص57و54و56
الف) در نظر ارسطو آنچه شدنی است ............. و آنچه بودنی است ............ نام دارد.
ب) علّت‌های .............. و .............. علل بیرونی اشیاء می‌باشند.
ج) دانه لوبیا برای گیاه لوبیا در حکم علّت .............. است.
د) ارسطو علّت فاعلی درونی را که مبدأ حرکت و سکون در اجسام می‌باشد ........ می‌نامد.
ه) در نظر ارسطو ..... وجود بالقوّه و مایه‌ی اوّلیّه است که در اثر تغییر و تحوّل به ...... می‌رسد.
37. جوجه نسبت به تخم مرغ .......... است و نسبت به مرغ .......... است. ص57
الف) فاعل ـ غایت ب) مادّه ـ صورت ج) صورت ـ مادّه د) غایت ـ فاعل
38. در نظر ارسطو، نسبت یک صورت به صورت بالاتر از خود چیست؟ ص57
الف) غایت آن است. ب) فاعل آن است. ج) مادّه آن است. د) صورت آن است.
39. میل طبیعی در درون اشیاء را باانگیزه و نیّت در ذهن انسان از دیدگاه ارسطو مقایسه کنید.ص58
40. علّت غایی برای ارسطو مفهوم گسترده‌تری دارد، توضیح دهید. ص58
41. به نظر ارسطو کدام علّت نظم و هماهنگی و هدفداری را در نظام طبیعت تأمین می‌کند؟ آن را توضیح دهید. ص58و59
42. از نظر ارسطو فلسفه چگونه دانشی است؟ و وظیفه فیلسوف چیست؟ ص59
43. وظیفه‌ی فیلسوف از نظر ارسطو چیست؟ ص59
الف) تفسیر جهان هستی از افق مثل ب) تفسیر جهان ماوراء طبیعت از افق علل اربعه
ج) تفسیر جهان هستی طبق ادراک حسّی د) تفسیر جهان هستی از افق علل اربعه
سؤال‌های تکمیلی درس 7:
1. معلّم اوّل لقب کیست؟ ص51
2. چه مسئله‌ای بیش از هر چیز ذهن ارسطو را به خود مشغول کرده بود؟ ص52
3. ارسطو در توجیه حرکات طبیعی می‌کوشد تا چه چیزهایی را شناسایی کند؟ ص52
* ارسطو حرکات طبیعی را چگونه توجیه می‌کند؟
* ارسطو به عنوان یک فیلسوف طبیعت شناس چه هدفی را دنبال می‌کند؟
4. چهار علّت اصلی را در چه اموری می‌توان تشخیص داد؟ آن علل را نام ببرید. ص52
* علل اصلی حرکت و تحوّل در طبیعت از نظر ارسطو را نام ببرید.
5. سخن بهمنیار بن مرزبان را در تفسیر نظر ارسطو درباره علل اربعه بنویسید. ص54
6. کتب زیر از کیست؟ ص53 تا55
الف) طبیعیّات ب) التّحصیل ج) شفا .
7. رئیس حکمای مشّائی را نام ببرید. ص55
8. ابن سینا در توضیح مقصود ارسطو در مورد علّت فاعلی چه می‌گوید؟ ص55و56
9. معنی لغوی هیولا را بنویسید. ص56 پاورقی
10. این عبارت ارسطو راتوضیح دهید «آنچه شدنی است مادّه است و آنچه بودنی است صورت».ص57
11. از نظر ارسطو: آنچه شدنی است .......... است و آنچه بودنی است .......... . ص57
12. طبیعت و صورت را مقایسه کرده و بنویسید چه ارتباطی با هم دارند؟ ص57
13. عبارت زیر را توضیح دهید: «صورت همان طبیعت است آنگاه که به عنوان مبدأ حرکت و سکون در یک شیء در نظر گرفته شود». ص57
14. چه چیزی در انسان ضامن حرکت برای به دست آوردن چیزی است؟ ص58
15. ضامن حرکت مادّه اشیاء به سوی بالاترین صورت و فعلیّت چیست؟ ص 58
16. این عبارت ارسطو بیان‌کننده کدامیک ازعلل اربعه است«طبیعت هیچ‌گونه کار بیهوده انجام نمی‌دهد».ص58
17. نظر ارسطو درباره علّت غایی در کلّ جهان طبیعت چیست؟ ص58
18. ارسطو علّت غایی در جهان طبیعت را به چه چیزی تشبیه کرده است؟ ص58
19. ارسطو عالم طبیعت را چگونه ترسیم می‌کند؟ ص58و59
20. در نظر ارسطو، علّت غایی در طبیعت چگونه عاملی است؟ ص59
21. از نظر ارسطو چه چیزی جهان را هماهنگ و هدفمند قرار داده است؟ ص59
22. به نظر ارسطو علّت غایی در عالم طبیعت چه وظیفه‌ای را به عهده دارد؟ ص59
23. ارسطو مبادی شناخت حقایق جهان را چه می‌داند؟ ص59
درس هشتم ص 48: ذکر نمونه
1- هر ایرانی آسیایی است (صادق ) ß هیچ ایرانی آسیایی نیست (کاذب)
2- هر مسلمانی مسیحی است (کاذب) ß هیچ مسلمانی مسیحی نیست (صادق)
2- هر میوه ای سرخ است (کاذب ß ( هیچ میوه ای سرخ نیست (کاذب)
3- هر سنگی حیوان است (کاذب) ß هیچ سنگی حیوان نیست (صادق)
3- هر انسانی حیوان است (صادà ( هیچ انسانی حیوان نیست (کاذب)
4- هر اسمی معرب است (کاذب) à هیچ اسمی معرب نیست (کاذب)
|
|
1- هر فاعلی مرفوع است (ص) ß برخی فاعل ها مرفوع نیستند (ک)
2- هیچ میوه ای سرخ نیست (ک) ß برخی میوه ها سرخ هستند (ص)
3- هیچ شکلی مربع نیست (ک). à برخی شکل ها مربع هستند (ص)
4- هر اسمی معرب است (ک). à برخی اسم ها معرب نیستند (ص)
درس هشتم ص 51 ذکر نمونه
1- هر اسمی کلمه است (ص.) ß برخی اسم ها کلمه هستند (ص)
1- هیچ حرفی معرب نیست (ص) ßبرخی حرف ها معرب نیستند (ص)
2- هر درختی سنگ است (ک) ß برخی درخت ها سنگ هستند (ک)
2- هیچ انسانی حیوان نیست (ک) ß برخی انسانها کاذب نیستند (ک)
2- هر حیوانی انسان است (ک) ß برخی حیوانها انسان هستند (ص)
2- هیچ حیوانی انسان نیست (ک) ß برخی حیوانها انسان نیستند (ص)
3- هر شکلی دایره است (ک) àبرخی شکل ها دایره هستند (ص)
3- هیچ شکلی دایره نیست (ک) à برخی شکل ها دایره نیستند (ص)
4- هر انسانی سنگ است (ک) à برخی انسانها سنگ هستند (ک)
4- هیچ انسانی حیوان نیست (ک) àبرخی انسانها حیوان نیستند (ک)
درس هشتم ص 51 ذکر نمونه
1- برخی اسم ها معرب هستند (ص) ß برخی اسم ها معرب نیستند (ص)
1- برخی انسانها ناطق هستند (ص) ß برخی انسانها ناطق نیستند (ک)
2- برخی انسانها سنگ هستند (ک) ß برخی انسانها سنگ نیستند (ص)
3- برخی شکل ها مثلث هستند (ص) à برخی شکل ها مثلث نیستند (ص)
3- برخی درخت ها حیوان هستند (ک) àبرخی درخت ها حیوان نیستند (ص)
4- برخی مثلث ها شکل هستند (ص) à برخی مثلث ها شکل نیستند (ک)
درس هشتم ص 53: تکمیل
1- برخی فلزها جیوه هستند
2- برخی سفیدها انسان هستند
3- هیچ دارنده ی عمر جاودانی انسان نیست
4- عکس صادق ندارد
درس هشتم ص 54 : تمرین
1- 1- برخی کتاب ها خواندنی نیستند
2- هیچ یک از معادن، معدن فلز نیستند
3- هیچ یک از مردم دانا نیست
4- برخی مؤمنان گناهکار هستند
5- هیچ پرنده ای تخم گذار نیست
درس هشتم ص 54 : تمرین
2- 1- تناقض- کاذب
2- تضاد- کاذب
3- تقابل تحت تضاد- کاذب
4- متداخل- صادق
4- تقابل تحت تضاد- صادق
درس هشتم ص 55: تمرین
3- 1- برخی گردوها گرد هستند
2- عکس نقیض صادق ندارد
3- هیچ عدد غیرفردی (زوج) عدد اول نیست
4- عکس مستوی صادق ندارد
5- بعضی مثلث های قائمه، غیرمتساوی الاضلاع هستند
6- هیچ الف ب نیست
درس هشتم: ص 56: تمرین
4- 1 --- 9 : تداخل 2 --- 5 : تناقض 2 --- 10 : عکس مستوی
3 --- 1 : تداخل 3 --- 6 : تضاد 4 --- 2 : تناقض
4 --- 8 : تداخل 5 --- 3 : عکس مستوی 5 --- 11 : عکس نقیض
6 --- 4 : تقابل تحت تضاد 6 --- 7 : تداخل 6 --- 12 : تناقض
درس نهم ص 59: تفکر
منطق دانان معتقدند تا زمانی که در مورد هر امری به یقین نرسیم نمی توانیم به آن اطمینان کنیم بر این اساس در استدلال های خویش از شیوه ی استقراء استفاده نمی کنند و کارایی استقراء بیشتر در علوم تجربی و زندگی روزمره است.ودر آموزش نیز مفیداست.
درس نهم ص 61: ذکر نمونه:
هر انسانی حیوان است - هر حیوانی جسمانی است ß هر انسانی جسمانی است
هر مثلث متساوی الساقین مثلث است- هر مثلثی شکل است ß هر مثلث متساوی الساقین شکل است.
درس نهم ص 62: تمرین
1- الف: استقراء تام / ب: تمثیل/ ج: تمثیل/ د: تمثیل/ ه: استقراء ناقص/ و: استقراء ناقص/ ز: تمثیل/ ح: قیاس
2- الف: استقراء ناقص ب: استقراء تام
درس دهم ص 72: تمرین
1- عکس مستوی کبرا : برخی ب ج است
قیاس جدید : صغرا اصلی : هیچ الف ب نیست کبرا جدید : برخی ب ج است عقیم است 1- صغری موجبه نیست 2- کبری کلی نیست
2- از راه برهان خلف:
نقیض نتیجه : هر الف ج است
قیاس جدید: صغری:هر الف ج است - کبری اصلی : هر ج ب است )کبری(
هر الف ب است
نتیجه حاصله نقیض صغری قیاس اصلی است باید یکی از آندو درست باشد و چون می دانیم که قیاس اصلی درست است پس این نتیجه کاذب است.
3- کبری را عکس مستوی کرده و به همراه صغرای اصلی قیاس جدیدی می سازیم که نتیجه ی آن درست است پس قیاس اصلی درست است
عکس کبری : هیچ ج ب نیست
قیاس جدید : بعضی الف ب است کبرا جدید : هیچ ج ب نیست
شکل دوم:- نتیجه: برخی الف ج نیست
4- در تمرین 2 از روش برهان خلف استفاده می شود. برهان خلف ثابت می کند که نقیض چیزی نادرست است پس خود آن چیز درست است در واقع از طریق برهان خلف ما به نقیض موضوع یا محمول و یا نتیجه ی قیاس اصلی می رسیم و چون از میان متناقضین یکی درست پس حتماً قیاس اصلی درست بوده است. امّا در تمرین 3 از روش عکس محمول استفاده شده است در این روش پاسخ اصلی بدست خواهد آمد.
درس دهم ص 72
- جیوه فلز است : ذ شکل اول
- هوا جسم است/ هر جسمی دارای وزن است
- هیچ آسیایی آلمانی نیست : اول
- برخی جسم ها نویسنده هستند : چهارم
- هر ب ل است : اول
- برخی الف ج است : اول
- هر الف ب است : سوم
- هر الف ب است- هیچ ج ب نیست.
درس 11 ص 77- طرح مسأله
این قیاس، قیاس مساوات است که در آن بخشی از مقدّمات حذف شده و قیاس به صورتی غیر از صورت اصلی آمده است در اصل قیاس، این اصل که در دو مقدار مساوی با مقدارمساوی دیگر خود مساویند» حذف شده است.
ضمن اینکه این قیاس از حالت طبیعی خود خارج شده و عدول کرده زیرا حد وسط باید به تمام در مقدمات آورده شود.این نوع قیاس اشتباه است و وجاهت منطقی ندارد.
درس 11 ص 78 تمرین:
1- استدلال نفر دوم
- اگر رنگ کلاه من و نفر اول هر دو قرمز بود نفر سوم نمی گفت نمی دانم چون دو کلاه قرمز بیشتر نبوده امّا او گفته است نمی دانم پس قطعاً رنگ کلاه ما هر دو قرمز نمی باشد.
- اکنون که رنگ کلاه ما هر دو قرمز نمی باشد و چون می بینم که رنگ کلاه نفر اول قرمز است پس رنگ کلاه من سفید است.
استدلال نفر اول
- با توجه به اینکه نفر سوم گفته است نمی دانم رنگ کلاه من و نفر دوم هر دو قرمز نمی باشد قطعاً یکی قرمز و یکی سفید است یا هر دو سفید است.
چون نفر دوّم گفته است سفید است. نمی توان گفت هر دو سفید است چون اگر هر دو سفید بود نفر دوّم نمی توانست بگوید رنگ کلاه من سفید است . پس رنگ کلاه من حتماً قرمز است.
2- - سن پدر = A سن پسر = B
- A = سه برابر B
- 15 + A= دو برابر B
- سه برابر B= دو برابر B + 15
- اگر سه برابر B مساوی دو برابر B + 15 است : پس B= 15
15 -= B : A سه برابر B است : A= 45
3- مقدمه اول: هر مربع دارای 4 ضلع است
مقدمه دوم: اگر قطر مربعی را رسم کنیم دو مثلث مساویپیدا می شود
که سه ضلع آنها با هم مساوی است زیرا دو ضلع هر مثلث در واقع اضلاع مربع است که با هم هستندو . ضلع سوم آنها هم همان قطر مربع است که در هر دو مثلث مشترک مساوی است
نتیجه : با رسم قطر مربع دو مثلث حاصل شدند که با هم برابرند
4- الف: برهان/ ب: جدل/ ج: برهان/ ه: جدل
درس دوازدهم ص 83 مهارت:
1- تجربی 2- تواتر تاریخی 3- تجربی 4- وهمی 5- مشهور عام 6- حس 7- تجربی 8- بدیهی 9- تواتر تاریخی 10- مشهور عام 11- وهمی 12- وهمی 13- تواتر تاریخی
درس سیزدهم ص 88 و ص 89: تمرین
الف:
1- هر غیر الف غیر ب است 2- هر غیر ب ج است
برخی ج غیر الف نیست
3 - عکس مستوی
4 - عکس نقیض 3
5- قیاس شکل اول متشکل از 1- 4
6- عکس مستوی 5
7- تداخل 6
ب:
1- بعضی ب الف نیست 2- هر غیر الف غیر ج است
نتیجه :بعضی ب ج نیست
3 - عکس نقیض 1 4- عکس نقیض 2
5 - عکس مستوی4 6- قیاس متشکل از 3-5
ج:
1- هر الف ب است.
نتیجه بعضی ب. ب است
2- عکس نقیض 1 3- عکس مستوی 1
4- عکس مستوی2 5- قیاس بین 3و4
6- عکس نقیض 5
درس 13 ص 90. تمرین:
1- مغالطه: قیاس استثنایی منفصل مانعه الجمع- عقیم: سوء تألیف زیرا در قیاس استثنائی منفصل مانعه الجمع رفع تالی یا رفع مقدم ضرورتاً جواب درستی ندارد.
2- مغالطه : ترکیب منفصل- هر گاه آنچه در مورد اجزاء درست است را در مورد کل مرکب یافته از اجزاء بکار ببریم به گمان اینکه آن کل از این اجزا تشکیل شده در حالیکه چنین نیست. مغالطه از نوع ترکیب مفصل است در این مثال مفهوم کل جهان غیر از مفهوم یکایک موجودات عالم است و بر حسب توهم گمان می شود کل جهان از یکایک موجودات ممکن الوجود عالم تشکیل و ترکیب یافته است.
3- مغالطه: قیاس استثنائی : عقیم- سوء تألیف در قیاس استثنائی متصل- زیرا رفع مقدم و وضع تالی ضرورتاً نتیجه صادق ندارد.
4- مغالطه: تفصیل مرکب - هر گاه آنچه در مورد یکی از اجزاء یا حالت های مرکبی صادق باشد را در مورد کل آن مرکب صادق بدانیم گمان کرده ایم که آن کل از این اجزاء تشکیل شده است. در واقع در این مغالطه انسان را مرکب از حالتهای گوناگون شغلی و رفتاری او دانسته ایم در حالیکه مهربان بود ن در یکی از حالتهای شغلی او ظهور یافته است و معلوم نیست در تمام حالتهای دیگر او مهربان باشد.
5- مغالطه: ترکیب مرکب- توهم اینکه جسم از مولکولها تشکیل شده پس تمام خواص تک تک مولکول ها در جسم نیز هست باعث شده که ویژگی های عرضی مولکول ها را در کل هم بکار ببریم.
6- مغالطه: تفصیل مرکب- در اینجا به توهم اینکه تیم فوتبال مرکب از افراد آن تیم است هر خصوصیتی در تیم باشد را به افراد سرایت داده ایم در حالیکه ممکن است بازیکنانی از آن تیم ضعیف نباشند.
7- مغالطه: ایهام انعکاس- گاهی در هنگام عکس کردن قواعد و شرایط عکس را رعایت نمی کنیم مثلاً می گوییم :انسان ثروتمند، خوشبخت است - ذ هر خوشبختی، انسان ثروتمند است در این جا باید موجبه کلیه به صورت موجبه جزئیه عکس گرفته می شوددر حالیکه که چنین نشده است در مغالطه این تمرین هم عکس نقیض گرفته شده که باید به صورت جزیی گرفته شود یعنی برخی کسانی که دروغ می گویند مسلمان نیستند و لذا در این عکس ایهام نهفته است.
8- مغالطه: مصادره به مطلوب-، دور- هر دو عبارت یکی هستند.
9- مغالطه: قیاس- شکل سوم عدم رعایت شرایط شکل سوم- عقیم - سوءتألیف یعنی نتیجه باید به صورت جزئی بیان شود.
10- مغالطه : ایهام انعکاس- عکس به موجبه کلی به صورت موجبه کلی گرفته شده در حالیکه باید به صورت موجبه جزئی نتیجه گرفته شود.
11- مغالطه : تجمیع چند موضوع در یک موضوع.
12- مغالطه: دور- مصادره به مطلوب- هر دو عبارت یکی است.
13- مغالطه: قیاس شکل اول – عقیم- سوء تألیف- حد وسط در هر دو مقدمه به یک معنی است و کاملاً تکرار نشده است.
14- مغالطه: تحلیل نادرست پدیده ها - معلوم نیست علت مرگ اوارتباطی به زهری که در وسایلش پیدا شده داشته باشد.
15- مغالطه: در این جا قیاس خفّی با مقدمات نادرست (غیریقینی) انجام شده است.
مقدمه اول : سؤالی ندارید ، چون درس را بخوبی می دانید.
مقدمه دوم : هر کس درس را بخوبی می داند آماده امتحان است
نتیجه : آماده امتحان هستید.
درواقع سوء تالیف به این صورت است مقدمات : یقینی نیست
16- مغالطه: قیاس مساوات : عقیم- سوء تألیف در اینجا حد وسط حذف شده است که به نحوی در دو قیاس پیاپی آمده و حد وسط به نحو کامل تکرار نشده است.
حد وسط حذف شده اینچنین است : هر چه با چیزی مساوی باشد با مساوی آن چیز نیز مساوی است.
حل تمرین های
کتاب جدید منطق سال سوم رشته انسانی
درس 1: ص 2: تأمل
گرچه انسان هنگام فکر کردن به قاعده و قانون تفکر خود توجه ندارد امّا وقتی که اندیشه ی خود را بررسی می کند متوجه می شود که بدون آنکه بداند در تفکر او قاعده و قانون رعایت شده است.
درس 1: ص 3: نمونه یابی
1) ابهام در درک مسأله و مجهول
2) مراجعه به معلوم ذهنی نامناسب درارتباط با مسأله ومجهول
3) عدم رعایت تناسب بین مسأله و معلوم ذهنی
4) انتخاب معلوم نامناسب و انحراف در کشف مسأله
برای کاستن از اشتباهات ذهن دانش آموزان می توانند نظریات زیر را ارائه کنند:
1) بیشتر مطالعه کنیم 2) با افراد خردمند مشورت کنیم 3) دقت و توجه بیشتری کنیم 4) قواعد و دستوراتی را بیاموزیم که کمتر خطا کنیم (معلم می تواند با کمک دانش آموزاننظریات فوق را مورد قضاوت قرار داده و بر نطر آخرتأکید کند)
درس1: ص 4: تمرین
1- توانایی تفکر و اندیشیدن (نطق) است. گرچه برخی افراد ملاک های دیگری مثل عمل- آرمان خواهی و علم گرایی را مطرح کرده اند ولی نزد منطق دانان ملاک برتری انسان نطق (تفکر) است.
2- نطق و تعقل، در انسان در قالب سخن گفتن ظاهر می شود و بر همین اساس طرفداران منطق ارسطویی انسان را حیوان ناطق دانسته اند.
3- ارسطو. باید توجه داشته باشیم قوانین منطق ازذات انسان سرچشمه می گیرد و هیچ کس آن را ابداع و اختراع نکرده است بلکه ارسطو آنها را کشف- منظم- دسته بندی و تدوین کرده است.
4- دانشی است که از ذات انسان سرچشمه می گیرد-. توسط فرد خاصی تأسیس نشده.قرادادی و دستوری نیست و طرز کار ذهن آدمی را بیان می کند.
تکمیل کنید:
الف: قواعد حاکم
ب: منطق
درس 2: ص 9: بررسی و نقد
1- حیوان گویا: شرط سوم وچهارم را ندارد. یعنی مانع اغیار نمی باشد،وگویا ازمفاهیم درونی انسان نمی باشد تعریف به اعم است
2- حیوان متفکر: تمام شرایط را دارد
3- حیوان ضاحک: شرط چهارم راندارد یعنی ضاحک بودن از مفاهیم درونی انسان نیست .اماتعریف به عنوان رسم تام درست است.
4- حیوان راست قامت: شرط سوم وچهارم را ندارد مانع اغیار نمی باشدوراست قامت ار مفاهیم درونی انسان نیست.
درس 2 ص 11: تمرین
1- ضمن اینکه تعریف دانش آموزان را روی تخته نوشته و ارزیابی می کنیم به دانش آموزان یادآوری می کنیم که با توجه به شرایط تعریف نسبت به تعاریف نوشته شده به قضاوت بپردازند و ایرادات هر تعریف را مشخص کنند.
2- الف: نادرست: مانع اغیار نیست.
ب: نادرست: - مانع اغیار نیست چون سیارات دیگری هم به دور خورشید می چرخد .
ج: نادرست: تعریف ارایه شده هیچ ارتباطی به عدد چهار ندارد (شرط سوم را ندارد و مباین است) تعریف مربوط به عدد 2 است.
درس 3 ص 13:تفکیک
1- مفاهیم کلی: معلم- انسان- عدالت- شکل سه ضلعی- چراغ جادو- شعر - مثلث- عبرت- وحی- کتاب درسی- سینما- مسجد- دایره- کره- دیو- لباس- سفید- حیوان- آب- گربه- مسلمان- حیوان ناطق- کتاب- تضاد.
2- مفاهیم جزئی: تهران- قله دماوند- خلیج فارس- سلمان فارسی- مشهد- حافظ
درس 3 ص 14 و 15 :تطبیق
1- به ترتیب : عام و خاص مطلق – تباین – عام و خاص من وجه – تساوی
2- تساوی : مثلث = شکل سه ضلعی / انسان = حیوان ناطق
تباین : دایره مثلث / حیوان کتاب
عام و خاص مطلق : انسان< حیوان /کتاب درسی < کتاب /گربه < حیوان
عام و خاص من وجه : لباس سفید
توجه: مفاهیم بیان شده در کتاب زیاد است و موارد فوق نمونه ای از آنها می باشند.
درس 3 ص 16: تمرین
انسان:
ذاتی : حیوان- جسم نامی- جسم- جوهر/ ناطق- حسّاس- نامی- دارای ابعاد
عرضی : متحرک- نویسنده- پزشک- چاق- لاغر- سیاه- سفید
گربه:
ذاتی: حیوان- جسم نامی- جسم- جوهر- گربه سانان- دارای چنگال
عرضی: متحرک- چاق- لاغر- سیاه- سفید
مربع:
ذاتی: شکل- کم متصل ثابت- کم متصل- کم- چهارضلعی-
عرضی: اندازه- حجم - چهار زاویه ای
آب:
ذاتی: مایع- جسم غیرنامی – سیّال جسم- جوهر-
عرضی: پاک کننده- زلال- شفّاف- بی بو
درس 3 صفحه 19 تمرین
1- هر کدام از مفاهیم ستون، ذاتی یا عرضی مفاهیم مربوط به ردیف هستند. آن ها را مشخص کنید.
|
ردیف ستون |
گربه |
انسان |
مستطیل |
اسب |
گل سرخ |
لوزی |
مثلث |
سنگ |
سیب |
شربت |
|
اراده |
|
× |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
چهار ضلع |
|
|
× |
|
|
× |
|
|
|
|
|
سه زاویه |
|
|
|
|
|
|
× |
|
|
|
|
سه ضلع |
|
|
|
|
|
|
× |
|
|
|
|
جسمانیت |
× |
× |
|
× |
× |
|
|
× |
× |
× |
|
حیوان |
× |
× |
|
× |
|
|
|
|
|
|
|
مایع |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
× |
|
کشاورز |
|
× |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
شیهه کشنده |
|
|
|
× |
|
|
|
|
|
|
3 - زیرا در تعریف کردن ما از مفاهیم ذاتی یا عرضی یک مفهوم برای تعریف آن استفاده می کنیم و می دانیم که مفاهیم ذاتی و عرضی در ذهن فقط به صورت کلی هستند.
درس 4- ص 22: تفکیک و تقسیم
1- حیوان: گنجشک- سگ- انسان- طوطی
2- گیاه: درخت خرما- بوته گندم- بوته کرفس- درخت سیب
3- خط: خط منحنی- خط مستقیم
4- شکل: ذوزنقه-دایره
درس 4 ص 23: تفکیک و تقسیم
|
ماهیت مفاهیم عرضی |
انسان |
سنگ |
گربه |
آب |
|
خندیدن |
× |
|
|
|
|
گریه کردن |
× |
|
|
|
|
سیاه |
× |
× |
× |
|
|
آرزو داشتن |
× |
|
|
|
|
راه رفتن |
× |
|
× |
|
|
خوابیدن |
× |
|
× |
|
|
شیرین بودن |
|
|
|
× |
|
سرد بودن |
|
× |
|
× |
|
سخت بودن |
|
× |
|
|
درس 4. ص 25: تمرین: 2 و 1- بلی تفاوت دارند:
تفاوت های واقعی آن ها :
الف: تفاوتهای کلی: وضعیت دندان ها- وضعیت استخوان بندی جمجمه- قدرت بویایی- ژنتیک و رفتار
ب:ویژگیهای اختصاصی: سگ : واق واق کردن(فصل) – با وفابودن(عرض عام)
گربه : میومیوکردن(فصل)
ج : اشتراکات گربه و سگ : - هر دو پستاندارند - هر دو خونگرمند - هر دو حسّاسند - هر دو حیوانند(جنس مشترک) - هر دو بدنشان از مو پوشیده شده است - هر دو گوشت خوار هستند
3- مربع : شکل چهار ضلعی دارای چهار ضلع عمود بر هم - شکل - کم متصل قار ( ثابت ) – کم
دایره : شکل منحنی الدور- شکل – کم متصل قار (ثابت ) – کم
سفیدی : رنگ – کیف محسوس – کیف
چهار : عدد – کم منفصل – کم
شادی : کیف نفسانی – کیف
4- - خیر- قطعاً تعریف دارای ملاک های است که بطور ذاتی انسان آنها را رعایت می کند گرچه گاهی اوقات برخی مفاهیم مثل معلم،ومدرسه.قابل تعریف حقیقی نمی باشند وما آنها را به صورت اعتباری تعریف می کنیم
توجه: اگر از تعریف دست بکشیم: مشکلات زیر برایمان پیش می آید
1) گاهی اوقات دو امر در صورت عدم تعریف با یکدیگر اشتباه می شوند.
2) گاهی دو نفر بر سر یک امرتعریف نشده نزاع می کنند .
3) مفاهیم مبنایی علوم اگر تعریف نشوند در یادگیری علم دچار مشکل می شویم.
4) بسیاری از مفاهیم اخلاق در صورتی قابل فهم هستند که تعریف دقیق شوند
درس 5 ص 26: نمونه تعریف
1- دو خط موازی: دو خطی که هر قدر امتداد یابند یکدیگر را قطع نمی کنند(این تعریفی اعتباری است نه حقیقی)
2- جسم : جوهر دارای امتداد در ابعاد سه گانه(حد تام )
3- گیاه: جسم نامی غیر حسّاس(حد تام)
4- قلم: جسم غیر نامی که انسان با آن روی پارچه یا کاغذ می نویسد
5- مربع: شکل دارای چهار ضلع مساوی عمود بر یکدیگر(حد تام )
درس 5- ص 27 تطبیق
با توجه به ملاک در تعاریف- نوع تعاریف انجام شده توسط دانش آموزان بررسی و مشخص می شود.
درس 5 ص 29:
-رسم ناقص- درست است: کمیت جنس بعید مثلث و داشتن زوایای 180 درجه عرضی خاص مثلث است
- تعریف نادرست: مانع اغیار نمی باشد چون راه رونده بودن عرض عام است
- تعریف حقیقی ندارد.
- رسم تام: حیوان جنس قریب. و وفادار بودن و دارای قدرت ردیابی قوی عرض دو عرض عام است که جای گزین عرض خاص شده است
2- بغیر معلم بقیه قابل تعریف هستند. معلّم ماهیت حقیقی نمی باشد،اگر بخواهیم آن را به دیگری بشناسانیم ازکلمات مترادف آن استفاده می کنیم ( شرح الاسم).
مثلاً برای مربع 4 تعریف زیر را می توان در نظر گرفت:
حد تام شکل دارای چهار ضلع مساوی عمود بر یکدیگر
حد ناقص کم دارای چهار ضلع مساوی عمود بر یکدیگر
رسم تام شکل دارای دو قطر مساوی عمود بر یکدیگر
رسم ناقص کم دارای دو قطر مساوی عمود بر یکدیگر
3-مشخص کردن معرَّف:
شکل سه ضلعی معرَّف: مثلث حد تام
عددی که چون درخود ضرب کنند شانزده شود معرَّف: چهار رسم تام
جسم حسّاس معرَّف: حیوان حد ناقص
جسم ضاحک معرَّف : انسان رسم ناقص
درس 6: ص 32: دسته بندی
|
کاش بهار همیشگی باشد خدایا ما را ببخش |
انشائی : ج و ب
|
پروانه مدرسه است میز شجاعت دارد |
بی معنی : د
|
سعید مهندس است . خداوند بر همه چیز قادر است. |
خبری : الف و ه
خبری صادق : ه : هوا گرم است- خدا مرکب نیست
خبری کاذب : الف : آب جامد است- هوا مایع است
درس 6: ص 34: تشخیص:
|
موضوع |
محمول |
|
مقدم |
تالی |
|
عدد زوج |
قابل قسمت بر دو |
|
دانا بودن |
توانا بودن |
|
انسان ها |
همیشه سپاسگذار نعمتها |
|
خدا را فراموش کردن |
خود را هم فراموش کردن |
|
تهران |
پایتخت ایران |
|
آبادانی ایران را خواستن |
محیط زیست را سالم نگه داشتن |
|
مؤمن |
کاهلی در نماز |
|
خوب درس خواندن |
در امتحان نگرانی نداشتن
|
درس هفتم ص 38: تطبیق
1- شخصیه،: ابن سینا
2- شخصیه: این بیمار
3- شخصیه: ا و
4- موجبه کلیه: انسان
5- موجبه کلیه: انسان عاقل
6- سالبه کلیه: انسان
7- موجبه کلیه: شیوه کافران
8- سالبه کلیه: ظلم
درس هفتم- ص 40 تفکر:
به خدا اگر در زندگی این را گفته باشم
اگر در آغاز جمله شرطیه می آید.
آنگاه ظرف است.
درس هفتم ص 47: تطبیق
1-عدد زوج است فرد نیست
2-عدد زوج نیست فرد است
3- فرد است --- عدد زوج نیست
4- فرد نیست --- عدد زوج است
درس هفتم ص 43: تطبیق
1- در لحظه ی تحویل سال در شیراز هستیم در اصفهان نخواهیم بود
2- در لحظه ی تحویل سال در شیراز نیسیم معلوم نیست کجا هستیم
3- در شیراز نیستیم ---- در لحظه ی تحویل سال در اصفهان هستیم
4- معلوم نیست در کجا هستیم --- در لحظه ی تحویل سال اصفهان نیستیم
درس هفتم ص 43: تطبیق
1- نتیجه عمل دردنیا به ما می رسد ممکن است در آخرت نیز به ما برسد
2- نتیجه عمل دردنیا به ما نمی رسد در آخرت بما خواهد رسید
3-ممکن است دردنیا نیزبه ما برسد---- نتیجه عمل درآخرت به ما می رسد .
4- در دنیا به ما می رسد----- نتیجه عمل درآخرت به ما نمی رسد
درس هفتم: ص 64 تمرین
1- سه زاویه مثلث مساوی باشند- شرطی متصل
2- خدا را یاری کنید- شرطی متصل
3- هر قسمت – شرطی منفصل مانعه الرفع
4- هر قسمت – شرطی منفصل مانعه الرفع
5- هر قسمت – شرطی منفصل در حقیقی
6- فرهنگ یک کشور اصلاح شود- شرطی متصل
7- کسی دنبال کمال نباشد- شرطی متصل